Inspirerende omgeving
Haarlems Dagblad 9 februari 2008, door Jan Kuys
Studio Grasland
Haarlem - Studio Grasland aan de Helmbrekersteeg in Haarlem staat te koop. De hoogwaardige geluidsstudio van componist, musicus en voormalig apotheker Hans Asselbergs en Michèle Baudet is gedurende zeven jaar een belangrijke bron van muzikale vernieuwing geweest. De studio onderscheidde zich door een presentatie van experimentele en electronische muziek. Ook Asselbergs zelf bewoog zich graag in de muzikale voorhoede.
Na een heel kort ziekbed overleed Asselbergs vorig jaar mei. Het lukte Baudet niet om de studio draaiende te houden en daarom heeft ze moeten besluiten de ruimte te koop aan te bieden.
Peter Bruyn, programmeur
'Grasland was voor mij een alternatief podium, waar we muzikale ontwikkelingen konden laten horen, die elders niet mogelijk waren. Wat wij deden was informeel, alternatief en altijd van een hoog niveau. Op andere plaatsen kon dat niet, want dan moest het of commercieel aantrekkelijk zijn of er moest een hoge overhead betaald worden. Er waren altijd drempels. In Grasland was dat niet het geval. Hier kon het allemaal. Het was een laagdrempelig podium, maar artistiek hoogwaardig. Mede dankzij de begeesterende inbreng van Hans Asselbergs.'
Guido Tichelman, geluidsman
'Als sound engineer voor moderne klassieke muziek was het aangenaam werken in Grasland. Hans was een man met veel idealen en gaf mensen de ruimte. In mijn sector zijn veel mensen met weinig geld en hoge idealen en die konden allemaal bij Grasland terecht. Maar ook toen was de studio moeilijk rendabel te krijgen, terwijl Grasland toch heel bijzonder was. In veel studio's is de akoestiek dood, in Grasland hadden we levende akoestiek. Met het beweegbare plafond en de speciale wanden konden we een levendige klank creëren. We hebben nog onderzocht of voortzetten van de studio mogelijk was, maar dat bleek niet haalbaar.'
Michel van der Aa, componist
'De studio van Hans Asselbergs was een heel inspirerende omgeving. Ik heb er twee cd's opgenomen en Hans slaagde er altijd in je heel erg op je gemak te laten voelen. Hij was een charismatisch man, die met liefde voor de muziek alles deed om het zijn gasten naar de zin te maken. Ik ga binnenkort nog een keer naar de studio om een opname te maken voor kameropera 'One'. In die zin ben ik een van de laatste der Mohikanen. Het is heel jammer dat de studio mogelijk verdwijnt. Het was een plek waar ik me heel erg thuis voelde.'
Grasland: Grenzeloos podium
Studio Grasland van Hans Asselbergs en Michèle Baudet was het jongste culturele podium van Haarlem. Gedurende de afgelopen zeven jaar werden hier de grenzen van muziek verkend. Vooral dankzij de inspiratie van Asselbergs groeide Grasland uit tot een geluidspodium met aanzien. Na zijn plotselinge overlijden in mei van het vorig jaar, was de bezieling weg. Grasland staat nu te koop.
Er was altijd iets van betovering. Zodra de klanken in Studio Grasland begonnen te zweven, waande je jezelf in de kleine, intieme ruimte deelgenoot van iets bijzonders. Of het kwam door de grensverleggende optredens, door de bezielende introducties van eigenaar/musicus Hans Asselbergs of simpelweg het ongewone podium, ik weet het niet. Grasland voerde je voorbij je eigen muzikale horizon. En dat was vrijwel altijd een heel speciale belevenis.
Cultureel
In de zomer van 2000 had de binnenstad van Haarlem er ineens een cultureel podium bij. Grasland, aan de Helmbrekersteeg. Een geluidsstudio met een atelier voor beeldende kunst en een ontmoetingsruimte.
Vier pandjes, die voorheen onderdak boden aan loodgieterbedrijf Van Dijk, waren na een verbouwing van een jaar vertimmerd tot een hoogwaardige geluidsstudio. Dankzij een zwevende vloer was de ruimte in hartje stad volkomen geluiddicht. Met voorzieningen als een in alle standen beweegbaar plafond en uitgekiende wandelementen had Asselbergs een hoogwaardige akoestische ruimte en tegelijkertijd een jeugddroom gerealiseerd.
Studio Grasland was de basis van zijn muzikale speelterrein. ,,Dit is voor mij de ultieme vorm van vrijheid en scheppingsmogelijkheden,'' constateerde hij destijds opgetogen. Ook toen al stond voor hem vast dat hij zijn muzikale domein zou gaan delen met liefhebbers van hedendaagse muziek.
Broeinest
Aanvankelijk zou het nieuwe cultuurpodium een broeinest worden van uiteenlopende experimentele activiteiten. Hier kwamen cross-overs tussen muziek, beeldende kunst, poëzie, muziekfilms, literatuur en stripalbums tot stand. De eerste publieke manifestatie was een bijdrage aan de Stripdagen Haarlem in 2000. De Amerikaan Jim Woodring gaf toen een workshop strips maken in het gloednieuwe cultuurpodium.
Muziek vormde in de loop der tijd toch de hoofdmoot van een breed scala aan activiteiten in Grasland. Al snel was Muzieksalon Grasland geboren, het uitgangsbord voor een samen met muziekjournalist Peter Bruyn georganiseerde waslijst aan vooruitstrevende muzikale attracties. Vooral de festivals 'om de ontwikkelingen aan de frontlinies van de muziek te tonen' waren baanbrekend. En het was hier, in die kleine ruimte, waar aanvankelijk slechts zo'n 60 bezoekers een plek konden vinden en later maximaal tachtig, dat de intimiteit de beleving extra krachtig maakte. Een voorwaarde was dat je iets moest hebben met geluid, want de kwalificatie muziek was niet in alle gevallen van toepassing. Indringend was het altijd.
Meer en meer werd muziek het kloppend hart van Grasland. Minder zichtbaar voor de buitenwacht was dat muziekmakers van naam gretig gebruik maakten van werktijd in de studio, die een alsmaar grotere reputatie kreeg. Muzikale coryfeeën als de beroemde componist Mauricio Kagel, de bekende jazzpianist Michiel Borstlap, de virtuoze Franse celliste Frances Marie Uitti, jazzwonder Burton Greene en componist Elmer Schönberger zijn slechts enkele namen van grootheden, die hun muzikale kunnen in de inspirerende sfeer van Grasland wilden vastleggen op een cd.
Ook voor publiek viel er meer dan genoeg te genieten. Muziekjournalist Peter Bruyn zocht en vond hier onderdak voor zijn grensverleggend Toonfestival. Het zoeken naar experimentele muziekvernieuwers bracht onder meer de elektronische muziek van Pulseprogramming, het Duits/Britse improvisatietrio TOOT en het elektronicaduo CGTTCATT binnen de Haarlemse gemeentegrenzen. Grasland introduceerde de nieuwste vormen van geïmproviseerde muziek en werk van moderne componisten voor liefhebbers uit de regio en ver daarbuiten.
Het was vooral de stuwende kracht van de muzikale ontdekkingsreiziger Asselbergs, die zijn bezoekers in de ban bracht van de grote mogelijkheden in Grasland. Niet voor niets had Asselbergs de beste Steinway van Nederland. Niets voor niets bleef hij sleutelen aan de akoestiek om zelfs het optimale resultaat nog te verbeteren. En was het niet de akoestiek, dan was het wel de muziek zelf, die hij tot leven wilde brengen. Zijn passie bracht vele musici, die de droom van Asselbergs mochten meebeleven, buiten de grenzen van hun eigen artistieke kunnen.
Ongeneeslijk ziek
Tot voorjaar 2007 zinderde Grasland van de activiteiten. Johanna ter Steege las er 'Lof der Zotheid' als luisterboek, afspraken werden gemaakt voor het combineren van activiteiten met het Frans Halsmuseum en de Philharmonie. Toen kwam de keiharde boodschap: Hans is ongeneeslijk ziek. ,,Als 't voorbij is, dan is 't voorbij,'' verzuchtte hij, alsof hij wist dat zonder zijn inbreng Grasland geen bestaansrecht had. Hij overleed in mei vorig jaar.
Studio Grasland viel vanaf dat moment geleidelijk stil. Het lukte niet langer de creatieve werkplek draaiende te houden. Sinds deze week staat het unieke, kleinschalige cultuurpodium te koop. Onder programma op de website staat: 'De activiteiten zijn gestopt'.
Jan Kuys
Hans Asselbergs
Cristin Wilbotz
